Mag u een medewerker verplichten zich te laten vaccineren?
Geplaatst op: 30-08-2021, 09:08:28
De (hoge)scholen en universiteiten zijn weer begonnen. Er is ophef ontstaan over het toelaten van niet-gevaccineerde studenten. Hoe zit dit op kantoor? Mag u van medewerkers eisen dat zij gevaccineerd zijn?
Wat mag niet?
1) Werknemers verplichten zich te laten vaccineren
Het is in Nederland niet mogelijk om een werknemer te verplichten zich te laten vaccineren. Dit is in strijd met het grondwettelijke recht op de lichamelijke integriteit van de werknemer.
2) Medewerkers onder druk zetten zich te laten vaccineren
Het is verboden om medewerkers onder druk te zetten zich te laten vaccineren. Dit vloeit voort uit de privacywetgeving, die bepaalt dat werknemers niet verplicht zijn medische informatie met hun werkgever te delen.
3) Loon inhouden van een niet-gevaccineerde medewerker met corona
Het is voor werkgevers zuur als niet-gevaccineerde medewerkers corona oplopen en ziek thuis komen te zitten. Daar is echter weinig tegen te doen. De zieke medewerker moet behandeld worden zoals elke andere zieke medewerker. Dit betekent onder meer dat het inhouden van loon niet is toegestaan, ook niet als de werknemer er bewust voor heeft gekozen zich niet te laten inenten tegen corona.
4) Een niet-gevaccineerde medewerker ontslaan
Het is niet toegestaan om een werknemer te ontslaan omdat deze een coronavaccinatie weigert. Als een inenting essentieel is voor de uitvoering van het werk (bijvoorbeeld in een ziekenhuis), dan is ontslag onder strenge voorwaarden mogelijk wél haalbaar. Maar op accountantskantoren is dit uitgesloten.
5) In sollicitatiegesprekken vragen of de kandidaat gevaccineerd is
Tijdens een sollicitatiegesprek mag de werkgever niet vragen of een sollicitant zich heeft laten inenten of van plan is zich te laten inenten tegen corona. Dit is een gezondheidsgegeven. Een gezondheidsgegeven is een bijzonder persoonsgegeven waarvoor een verbod op het verwerken van die gegevens geldt, tenzij er sprake is van een wettelijke uitzonderingssituatie.
6) Een sollicitant afwijzen omdat deze niet gevaccineerd is
Het is niet toegestaan om een sollicitant af te wijzen om de enkele reden dat deze zich niet wil laten inenten tegen corona of hierover niets wil zeggen. De sollicitant heeft recht op bescherming van de lichamelijke integriteit. Dit betekent dat hij zelf mag kiezen of hij zich laat vaccineren. Het is in strijd met gelijke behandelingswetgeving om een sollicitant om die enkele reden af te wijzen.
7) Medewerkers verplichten tot een coronatest
Het is in verband met het recht van de werknemer op lichamelijke integriteit niet toegestaan de werknemer verplicht te onderwerpen aan een coronatest.
8) Ander werk of werkplek geven
U mag een werknemer die niet gevaccineerd is geen ander werk geven of op een andere werkplek neerzetten.
9) Een niet-gevaccineerde medewerker de toegang ontzeggen
Ook lijkt het niet mogelijk om een niet gevaccineerde werknemer toegang tot de werkplek te ontzeggen. Voor het verrichten van arbeid (al dan niet op de werkplek) is wettelijk niet vereist dat je gevaccineerd bent. Dergelijke eisen zijn ook niet in de arbeidsovereenkomsten met de werknemers overeengekomen. Een niet gevaccineerde, klachtenvrije, werknemer hoeft ook geen bedreiging te vormen voor andere werknemers en een veilige werkomgeving.
Wat mag wel?
1) Vragen aan medewerkers zich vrijwillig te laten vaccineren
Het is toegestaan een werknemer te vragen zich te laten vaccineren. Maar een werknemer moet dit kunnen weigeren en moet zich ook vrij voelen een eigen keuze te maken.
2) Vaccinatie opnemen als functie-eis bij vacatures
Het is toegestaan om in een vacaturetekst op te nemen dat vaccinatie een voorwaarde is om aangenomen te worden. Een sollicitant hoeft echter niet te antwoorden op de vraag of hij gevaccineerd is.
3) Medewerkers vragen vrijwillig een coronatest te doen
Het is toegestaan werknemers te wijzen op het advies van het RIVM, zodat hij/zij bij klachten die te maken hebben met verkoudheid, verhoging, koorts, keelpijn en/of hoesten een afspraak maakt om een test te ondergaan. Daarnaast mag u uw werknemer vragen om zich te laten controleren op corona bij de arbodienst of bedrijfsarts.
4) Een medewerker met coronaverschijnselen naar huis sturen
Als u op de werkvloer constateert dat de werknemer klachten heeft die gerelateerd zijn aan corona, dan kunt u de betreffende werknemer naar huis sturen. Hier geldt het zogenoemde instructierecht van de werkgever en de hiernaast geldende zorgplicht ten opzichte van de andere werknemers in het bedrijf, waar het gaat om het creëren van een veilige werkomgeving.
5) Medewerkers verplichten een mondkapje te dragen
Dit is toegestaan, maar alleen als het redelijk is. Het instellen van een mondkapjesplicht is bijvoorbeeld niet redelijk als werknemers wel voldoende afstand (kunnen) houden. In dat geval dient u als werkgever eerst minder ingrijpende maatregelen te treffen, zoals bijvoorbeeld het aangeven van looproutes en het plaatsen van plexischermen.
Bron: www.accountancyvanmorgen.nl van 27 augustus 2021